هدف اساسی از طراحی محوطه خانه ویلایی یا ویلا و مجتمع های مسکونی، ایجاد لنداسکیپ و محوطه سازی مفید و زیباست. برای ایجاد چنین فضایی که قابل استفاده نیز باشد درک جنبه های عملکردی خانه و ویلا و همچنین تا حدودی آشنایی با طراحی لنداسکیپ یا طراحی محوطه اهمیت زیادی دارد.
محوطه سازی باعث افزایش کارایی و جلوه ویلا می گردد. این حالت را می توان با نقشه کف خانه که در آن محل پخت غذا، محل استراحت، محل غذاخوری و غیره نشان می دهد مقایسه نمود. با برنامه ریزی دقیق و صحیح می توان کیفیت زندگی افراد و آسایش آنها را از بیرون ویلا و لنداسکیپ اطراف آن نشان داد.
قسمت های اصلی و اساسی در یک محوطه سازی و لنداسکیپ خانه ویلایی عبارتند از :
این قسمت های اساسی و اصلی معمولا در هر ملکی که از محوطه سازی و لنداسکیپ بهره برده باشد، وجود دارد اما عموما بخش جلوی ویلا ، محوطه عمومی و بخش پشتی ویلا ، محوطه های اختصاصی و خدمات را در بر می گیرند. محوطه های جانبی خانه ویلایی با توجه به قواره بندی زمین و جهت آن می توانند بعنوان مناطق عمومی، خصوصی یا منطقه خدمات در نظر گرفته شوند که بستگی به نیاز کارفرما و طراحی لنداسکیپ و به طور کلی طراحی منظر دارد.
محوطه سازی جلوی ویلا معمولا به عنوان محوطه عمومی در نظر گرفته می شود و اساسا بعنوان مسیر ورود مهمان به فضای داخلی ملک و رسیدن به درب اصلی خانه ویلایی مطرح است و باید دارای جذابیت برای مهمانان و نیز لنداسکیپ (چشم انداز) بیرونی باشد. برخی از مالکان برای لنداسکیپ بیرونی، از طراحی جذابی استفاده می کنند زیرا اعتقاد دارند که این کار سبب افزایش ارزش ملک و زیبایی محوطه سازی خانه ویلایی یا ویلا می گردد. برای چشم انداز بیرونی در طراحی منظر بصورت سنتی بر روی کاشت گیاهان ( استفاده از پرچین و گل و گیاه) و همچنین استفاده از مصالح غیر زنده برای ایجاد زیبایی تاکید می شود که نورپردازی خلاقانه می تواند جذابیت محوطه سازی بیرونی را بسیار افزایش دهد.
از نکاتی که در محوطه سازی و طراحی لنداسکیپ خانه ویلایی باید مد نظر قرار گرفت این است که درب اصلی خانه ویلایی باید از داخل خیابان به راحتی دیده و مشخص گردد و پیاده رو اختصاصی آن نیز باید به گونه ای باشد که افراد بتوانند به راحتی عبور و مرور نمایند. راه ورودی (Driveway) علاوه بر اینکه باید دارای فضای کافی جهت پارک وسائط نقلیه باشد، اغلب باید عرض مناسبی نیز داشته باشد، زیرا ممکن است بعنوان پیاده رو برای رسیدن به درب منزل نیز مورد استفاده قرار گیرد بدین معنی که فضا به صورتی طراحی شود که در صورت پارک وسائط نقلیه نیز عبور و مرور افراد پیاده به سادگی امکانپذیر باشد.
از موارد دیگر در محوطه سازی و لنداسکیپ خانه ویلایی ایوان است. ایوان جلوی ساختمان باید به اندازه ای بزرگ باشد تا هم افرادی را که قصد ورود یا خروج از خانه را دارند در برابر بعضی عوامل طبیعی مثل باران و برف حفظ کند و هم افراد بتوانند به راحتی باهم صحبت کرده و احوالپرسی یا خداحافظی نمایند یا حتی برای نشستن از آن فضا استفاده کنند. گاهی اوقات این قسمت بعنوان منطقه نیمه خصوصی مطرح شده و اطراف آن دارای حفاظ هایی به جهت کاهش چشم انداز عمومی می باشد.
محوطه های جانبی ویلا عموما باریک و سایه گیر هستند و طبق اصول محوطه سازی و طراحی لنداسکیپ از لحاظ متصل کردن محوطه جلویی ساختمان به محوطه پشتی ساختمان اهمیت دارند. گاهی اوقات از محوطه های جانبی ساختمان بعنوان انباری استفاده می کنند و در صورت اینگونه استفاده بهتر است که اشیاء و وسایلی که چشم انداز نامناسبی دارند به قدر کافی پوشیده و مخفی گردند.
و اما محوطه سازی عقبی ساختمان اغلب محلی برای تفریح، پذیرایی از مهمانها یا سرگرمی بوده و ممکن است دارای زمین بازی، باغ، استخر، حوض یا آبنما، محلی برای پخت و پز و منطقه ای برای صرف غذا باشد. این گونه مناطق با توجه به نیاز و نظر مشتری طراحی و اجرا شده و باید به وجود و تعداد بچه ها، افراد بالغ، مهمانی ها و حیوانات خانگی نیز دقت نمود.
وجود قسمت های زیبا و راحت که دارای چشم انداز های مناسبی باشند سبب افزایش آرامش و زیبایی و احساس بهتری در افراد استفاده کننده از این محوطه سازی و لنداسکیپ خواهد شد. اغلب در این قسمت، بخشی وجود دارد که بعنوان بخش خصوصی مطرح شده که باید جهت کاهش چشم انداز، اطراف آن بصورت جزئی یا کامل پوشیده شده و حفاظ ایجاد شود.